Op 7 november is het de nationale dag van misofonie; dit om meer aandacht te vragen voor mensen die lijden aan deze stoornis. Misofonie is een hersenaandoening waarbij specifieke geluiden een sterke emotionele reactie oproepen. Misofonie betekent letterlijk ‘haat tegen geluid’. De gevoelens die mensen met misofonie ervaren bij het horen van bepaalde geluiden zijn diepgaander en complexer dan gewone ergernis of irritatie. Met name keel- en mondgeluiden zoals slikken en smakken vormen triggers. In deze blog wordt verder ingegaan op het ontstaan en herkennen van misofonie. De blog sluit af met praktische tips voor mensen die met misofonie te maken krijgen bij henzelf of in hun omgeving.
Ontstaan van misofonie
Over het ontstaan van misofonie is niet veel bekend. Meestal vindt op 8 tot 12-jarige leeftijd een eerste heftige emotionele reactie op een trigger plaats. Dit breidt zich vervolgens geleidelijk uit naar meer triggers. Per persoon kan de hoeveelheid triggers sterk verschillen en sommige geluiden vormen slechts tijdelijk een trigger. Zoals de inleiding vermeldt, is misofonie een hersenaandoening. Waar veel mensen omgevingsgeluid zelf kunnen filteren, lukt dat waarschijnlijk minder goed bij mensen met misofonie. Zij ontwikkelen een hyperfocus op bepaalde geluiden en hun hersenen reageren volgens onderzoekers hetzelfde op deze geluiden als op gevaar. Er ontstaat dan een automatische heftige reactie die op dat moment niet kan worden geremd door geruststellende gedachten.
Herkennen van misofonie
Misofonie is te herkennen aan drie kenmerken. De eerste is een reflexmatige emotionele reactie op externe triggers. Door keel- en mondgeluiden, maar ook herhaalde geluiden zoals het tikken van de klok of het klikken van een pen, kunnen mensen met misofonie zich niet meer concentreren. Hun aandacht is volledig op de trigger gericht, ze raken overprikkeld en het lukt hen nauwelijks dit te voorkomen. Ze voelen daarbij steeds sterkere emoties opkomen, zoals gevoelens van woede, walging en zelfs agressie. Het kost hen veel energie deze gevoelens te onderdrukken. Mensen met misofonie proberen de triggers die deze nare gevoelens veroorzaken dan ook te vermijden.
Deze vermijding is het tweede waaraan je misofonie kunt herkennen. De vermijding uit zich op allerlei manieren, van weglopen uit een situatie en het ontwijken van bepaalde personen, tot het niet samen kunnen eten met het eigen gezin en het zich geheel terugtrekken uit het sociale leven. Hieruit wordt duidelijk hoe misofonie verschilt van gewone irritatie als reactie op een geluid. Waar andere mensen hun irritatie opzij kunnen zetten of niet lang last hebben van het geluid, lukt dit mensen met misofonie alleen wanneer ze de trigger uit de weg gaan.
De grote impact op hun sociale leven is het derde kenmerk. Doordat de triggerende geluiden in elke dagelijkse situatie kunnen voorkomen, ervaren veel mensen met misofonie problemen in verschillende gebieden van hun leven: in hun gezin, op het werk en in sociale contacten, maar ook hun algemene gezondheid lijdt onder de misofonie. Ze ervaren vaak continue alertheid en stress, hebben moeite zich te concentreren, voelen zich onbegrepen en ervaren depressieve klachten.
Behandeling van misofonie
Om te weten of je kenmerken van misofonie hebt, is er de A-Miso-S: https://verenigingmisofonie.nl/misofonietest/. Uit deze korte test blijkt of en in welke mate er sprake zou kunnen zijn van misofonie. De uitkomst van deze test is geen diagnose. Wel kunt u met deze uitkomst naar uw huisarts gaan als u denkt dat u, -of uw kind,- misofonie heeft. De huisarts verwijst u indien nodig door voor behandeling van de klachten.
Deviaa biedt individuele behandeling voor jongeren vanaf 12 jaar en volwassenen. De behandeling bestaat uit vier hoofdonderdelen: stimulusmanipulatie, contraconditionering, aandachtstraining en relaxatietraining. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan het herevalueren van hoge (eet)normen en stressmanagement. Waar mogelijk worden naasten betrokken bij de behandeling. Het doel van de behandeling is ten eerste het verminderen van de intensiteit van emoties bij het horen van misofoniegeluiden en ten tweede het leren verleggen van de aandacht van de misofoniegeluiden naar andere zaken. Het is een actief behandeltraject waarin het dagelijks oefenen en het maken van huiswerk belangrijke onderdelen vormen.
Tot slot: praktische tips bij misofonie
Voor mensen met kenmerken van misofonie:
Voor de omgeving:
Ervaart u of iemand die u kent problemen met misofonie en heeft u behoefte aan hulp en ondersteuning? Dan kunt u altijd contact opnemen met Deviaa voor een intakegesprek. Wij helpen u graag verder.
Deze website gebruikt cookies. Door gebruik te maken van deze website, geeft u aan akkoord te zijn met het gebruik van cookies. Lees meer
